Over communicatietechnieken is al een bibliotheek vol geschreven. Wat goede communicatie is, kan in een enkele alinea (net niet zo kort als in een Twitter-bericht) worden gezegd.
Goede communicatie is een open uitwisseling van gedachten en emotie (motieven), waarin beide partijen zichzelf tenminste een beetje laten zien zoals ze zijn. Zich allebei op dat punt kwetsbaar durven opstellen. Met elkaar in gesprek gaan als gelijken. Niet de één als bovenliggende partij, wat de ander slachtoffer maakt. Naast elkaar, met het volle respect voor de mening en integriteit van de ander. Zo mogelijk met uitgestoken hand van beide partijen om een echte opening te geven. Of beter, waar dat kan en mag, heel even (desnoods alleen figuurlijk) met de armen om elkaar heen. Liefdevol, als mens tot mens. Zoals toen nog minister Frans Timmermans deed bij een familielid van een slachtoffer van de MH17. Dat was zichtbaar recht uit het hart.
Wat goede communicatie niet is, kan ook vrij kort worden gezegd.
Geen gekleurde berichtgeving, zeker geen poging tot manipulatie. Geen mooi opgeklopt mediaverhaal waarmee de zender (degene die het bericht betaalt, voorgekookt laat plaatsen, of gewoon op eigen initiatief verstuurt) iemand of een bepaalde groep (doelgroep) tracht te bereiken. Vaak om die persoon of groep te beïnvloeden, zo niet erger (vind ik) te manipuleren. TV en kranten hebben daar nu een handje van, net als de nieuwe media. Dat was toen kranten voor het eerst verschenen nog anders. In het begin ging het erom het publiek te informeren met nieuws. Een goede krant bracht gecontroleerde feiten en interessante wetenswaardigheden. Geen sensatieverhalen of gekleurde berichten.
Zoals ik het zie, maar misschien heb ik het fout, zijn we teveel bezig (het klinkt tegenstrijdig) juist niet met elkaar te communiceren. We praten vaak langs elkaar heen, zijn of houden ons doof en blind. We hebben ons dan "veilig" in eigen standpunten ingegraven en gaan niet open en als gelijken met elkaar in gesprek. Want het zou wel eens kunnen zijn dat dat niet in ons voordeel is. Of we zijn misschien veel te bang om (opnieuw) gekwetst te worden. Maar wat ooit zo plaatsvond, hoeft niet opnieuw (zo) te gebeuren.
Je kwetsbaar opstellen, onbevangen durven praten, is de enige manier om in gesprek te komen. Angst leidt tot (meer) verkramping en pijn, schaarste en tunnelvisie. Zoals Sendhil Mullainathan en Eldar Shafir in hun boek (eerder al even door mij genoemd) "Schaarste - Hoe gebrek aan tijd en geld ons gedrag bepalen" (2013) helder laten zien.
Angst lost op in liefde, als je kunt geven zonder daarvoor iets terug te vragen. Zoals in het gebed van St. Franciscus, dat ook wel gebruikt wordt om op te mediteren.
"Heer, maak mij tot een instrument van uw vrede:
laat mij liefde brengen waar haat heerst,
laat mij vergeven wie mij beledigde,
laat mij verzoenen wie in onmin leven,
laat mij geloof brengen aan wie twijfelt,
laat mij waarheid brengen aan wie dwaalt,
laat mij hoop brengen aan wie wanhoopt,
laat mij licht brengen aan wie in duisternis is,
laat mij vreugde brengen aan wie bedroefd zijn".
laat mij liefde brengen waar haat heerst,
laat mij vergeven wie mij beledigde,
laat mij verzoenen wie in onmin leven,
laat mij geloof brengen aan wie twijfelt,
laat mij waarheid brengen aan wie dwaalt,
laat mij hoop brengen aan wie wanhoopt,
laat mij licht brengen aan wie in duisternis is,
laat mij vreugde brengen aan wie bedroefd zijn".
Elke nieuwe dag geeft iedereen (ook mij) een kans om zo te (gaan) leven. Rijk en vervuld.
Communicatie begint met een sprankje geloof en vertrouwen. Dat is genoeg.
