zondag 22 december 2013

Wetenschap

De wetenschap wordt naar mijn gevoel tegenwoordig te veel op een voetstuk gezet. Dat doet Carel ter Linden in zijn boekje "Wat doe ik hier in Godsnaam" (vind ik) ook. Daarin ben ik niet de enige. Hier in Amersfoort kwam zelfs iemand daarover een lezing houden in de Bergkerk. Je kunt vinden dat ik mijn eigen nest bevuil als ik dat zeg. Hier zou een "maar" kunnen volgen, dat doe ik nu maar eens niet.

De wetenschap is de nieuwe religie geworden van veel mensen. Begrijpen die niet dat dat niet klopt, ook nooit kan kloppen ? Er is een veel eleganter oplossing. God schiep hemel en aarde, inclusief alle ontwikkelingsmogelijkheden. Dus ook die van de mens en de wetenschap. Dat is voor mij de diepere betekenis van het beeld van de "boom van kennis van goed en kwaad". Interessant, om verder over na te denken op een rustige zondag. Nee, ik geloof niet in Darwin. Wel (tot op zekere hoogte) in Socrates. Tenminste in zijn methode.

Mijn neiging is altijd om te kiezen voor de simpelste verklaring. Dat heb ik overgehouden aan mijn HBS-B tijd. Het was een uitdrukking van mijn wiskundeleraar Drs. A. Holwerda. Waarschijnlijk van veel andere wiskundigen. Hij leerde me dat de goede oplossing nog niet altijd goed genoeg was. Het ging (in zijn ogen) meer om een elegante (simpele, mooie) oplossing. Holwerda was een schitterend figuur. Voor mij een rolmodel, al leek hij eerst mijn vijand. Ik had moeite met wiskunde. Hij zei toen tegen me: "Jij kunt beter naar de MMS gaan". Dat zei hij ook (als ik me goed herinner) tegen de weinige vrouwelijke klasgenoten van me. Eén daarvan de dochter van de directeur. Zo'n opmerking zou nu niet meer kunnen, maar ik heb er dus goede herinneringen aan. Pas later begreep ik dat mijn leraar me op zijn manier probeerde te stimuleren tot het uiterste te gaan, hij zag dat er meer in zat. Naast de hoofdingang van mijn school stond niet voor niets een plastiek (kunstwerk) met daarop verbeeld de gelijkenis van de talenten. De aanpak van mijn wiskundeleraar werkte. Mijn examencijfers voor wiskunde verbaasden hem (zei hij).

Mijn neiging is daarom nu weer te kiezen voor het simpelste recept. Dat van een ander doctorandus, Drs. E. Mujagic. Laten we ophouden elkaar als tegenstander te zien. U zegt het zelf, minister-president, met volle overtuiging: Niet somberen, de schouders eronder, samen komen we uit de crisis. Mag ik u aan uw woord houden ?
Mijnheer Rutte, geacht kabinet, Excellenties, leden van de Tweede Kamer, (volksvertegenwoordigers): zie een turn around van ons land eens als uw grootste en mooiste uitdaging. Een levenswerk. Maak andere keuzes. Er is geld genoeg om ons uit de crisis te halen. De middelen en mogelijkheden zijn er. Als u de oplossing nog niet mocht zien: Denkvermogen genoeg in uw team. Anders zijn er nog wel de nodige adviseurs. Die staan te trappelen om deze uitdaging aan te gaan. Zij willen (met uw steun) laten zien dat Nederland nog op het punt van de wetenschap tot de wereldtop behoort. Zij willen er helemaal voor gaan. Voor deze droom die geen droom hoeft te blijven. Hier niet en nu niet.

Daar ga ik in elk geval voor. Voor dat bereikbare ideaal. Het begin is er. De ander, juist ook de zwakke, gaat voor mijn ik en ook van die van genoeg anderen. Deze korrel sterft niet in de voor, deze kaars dooft niet. Alleen als we er niet in geloven en misschien wel faalangst hebben blijft het ideaal onbereikbaar. Angst en ongeloof verlammen. Bedachte verhalen werken niet. Dan staat het paard achter de wagen, gevoel achter verstand. Geloof en gevoel zijn voor mij hetzelfde.

Daarom tot slot een dringend beroep op ieder Nederlander (vrouw en man). Want we kunnen allemaal een wezenlijke bijdrage leveren aan een betere toekomst, een betere wereld. Niemand is te klein of te zwak. Laat ieder dicht bij zichzelf blijven. Op de eigen plek doen wat kan. Zo komt een bereikbaar ideaal (het lijkt alleen maar een paradox) stap voor stap dichterbij. Zo kunnen we de lat telkens een stukje hoger leggen. The sky is the limit. Wetenschap en geloof zijn samen ongelooflijk krachtig. Dat het een het ander op zou eten (Darwin) is zwart-wit (of-of) denken. Darwins wet geldt niet voor de mens. Mensen kunnen anders. Wij kunnen kiezen. Altijd en overal.