Rond de opkomst van Nieuw Links als drager van nieuw politiek elan in verschillende Europese landen spelen zich wat achterhoedegevechten af. Voorbeelden daarvan zijn te vinden in het Financieel Dagblad van zaterdag 30 mei 2015.
In het hoofdartikel "Een nieuw geluid, geen nieuwe lente" is de conclusie van Rob de Lange nog wel over de ambitie van Jesse Klaver om het economisme "(de vermeende (!) drang om de discussie terug te brengen tot cijfers)" te gaan bestrijden dapper is, "maar onvoldoende om een linkse lente uit te roepen". Ook stelt één van de huiseconomen van het FD, Mathijs Bouwman, een pagina verderop nog dat politiek gebaseerd moet zijn op "objectieve gegevens", dus op "cijfers".
Deze stellingen zijn veel te kort door de bocht. De uitgangspunten van Jesse Klaver kunnen daarmee in elk geval niet van tafel worden geveegd. Hij scoort zeker (niet alleen bij een links publiek) met zijn "Hoezo kan het niet anders? Wat we hebben opgebouwd, kan ook worden omgebouwd" en "[Bijna] alle beleidskeuzes worden teruggebracht tot een financiële kwestie. Het is de [onrealistische] gedachte [objectieve] politiek te [kunnen] bedrijven door een formule te pakken, daar allerlei getallen in te stoppen en de uitkomst als beleidsmatige waarheid te bestempelen. (..) Je kunt van [bijna] alles de prijs berekenen, maar niet de waarde. We kunnen niet alles objectiveren."
Klaver heeft zeker een punt dat niet alles betekenisvol en objectief in cijfers [en nog minder goed in geld] uit te drukken is. Het bezwaar dat Bouwman tegen het denken van Klaver aanvoert, dat de laatste niet helemaal consequent is, is onredelijk. Want er zou bij elke regel ruimte moeten zijn voor aanpassing aan specifieke (andere) omstandigheden. De Duitsers hebben niet voor niets een spreekwoord als tegenwicht voor het star dogmatisme van "afspraak is afspraak" of "regel is regel": "Der Konsequenz führt zum Teufel".
Daarmee heeft Bouwman ook weer niet meteen helemaal ongelijk. Zoals de Griekse filosofen al door hadden, ligt de waarheid (of de goede oplossing) vaak ergens tussen beide uitersten. En tussen zwart en wit liggen nog mooie en meestal goed bruikbare nuances.
De conservatieve politieke partijen die vooral het neoliberale gedachtengoed als pseudoreligie uitkramen voeren nu duidelijk achterhoedegevechten. Tekenend was bijvoorbeeld het VVD-congres. Ook de reacties daarop in Trouw (Link http://www.trouw.nl/tr/nl/4492/Nederland/article/detail/4043700/2015/05/30/Het-VVD-congres-in-vijf-metaforen-van-geiten-tot-spruiten.dhtml). Roemer had weer gelijk toen hij de uitspraak van Rutte dat werklozen maar eens wat sneller werk moesten zoeken "een premier onwaardig" noemde. De SP en Groen Links worden al jaren door de "grote" partijen (met D'66 als bijwagen) zoveel mogelijk klein gehouden. In de hoek gezet en doodgezwegen.
Misschien waait er op links dus wel degelijk een frisse wind. Een nieuwe lente en een nieuw geluid. Ingrijpende veranderingen gaan niet snel. Het lijkt lang of er niets gebeurt. Maar ondertussen is onze economie volop in transitie. Alleen niet door de zogenaamde "hervormingen" die EC en kabinet er door gedrukt hebben. Maar door mensen die zien dat het op belangrijke punten echt wel beter kan en zich daarvoor dan ook inzetten. Dat gaat en is al aan het gebeuren. Echte vernieuwingen zijn niet meer tegen te houden. Daar twijfel ik niet aan. De mens groeit en leert, vooral van eigen ervaring. Daardoor laat elke generatie de wereld toch wat beter achter dan die was. Na een terugval komt er herstel en gaat het weer verder omhoog. Dat is de rode draad van onze geschiedenis.
Mijn ondoofbaar optimisme (idealisme, geloof ?) wordt dus zeker niet ingegeven door de wens om het weer te krijgen zoals het vroeger was. Niet op alle punten tenminste. Verzet tegen het nieuwe zet ook alleen maar de hakken in het zand. En dat is wat de "grote" conservatieve partijen doen (maar proberen goed te praten met "newspeak", misleidend taalgebruik). Het verre verleden had (zoals we het nu zien) bovendien naast wat wit veel zwart en grijs. Het gaat erom de kansen te zien en te grijpen en oude waarden, zoals respect voor de ander (niet alleen voor politie en leraren, maar ook bijvoorbeeld voor ouderen), te doen herleven. Daarin heeft de VVD dan nog wel gelijk.
[Bijgewerkt op 1 juni 2015]
Klaver heeft zeker een punt dat niet alles betekenisvol en objectief in cijfers [en nog minder goed in geld] uit te drukken is. Het bezwaar dat Bouwman tegen het denken van Klaver aanvoert, dat de laatste niet helemaal consequent is, is onredelijk. Want er zou bij elke regel ruimte moeten zijn voor aanpassing aan specifieke (andere) omstandigheden. De Duitsers hebben niet voor niets een spreekwoord als tegenwicht voor het star dogmatisme van "afspraak is afspraak" of "regel is regel": "Der Konsequenz führt zum Teufel".
Daarmee heeft Bouwman ook weer niet meteen helemaal ongelijk. Zoals de Griekse filosofen al door hadden, ligt de waarheid (of de goede oplossing) vaak ergens tussen beide uitersten. En tussen zwart en wit liggen nog mooie en meestal goed bruikbare nuances.
De conservatieve politieke partijen die vooral het neoliberale gedachtengoed als pseudoreligie uitkramen voeren nu duidelijk achterhoedegevechten. Tekenend was bijvoorbeeld het VVD-congres. Ook de reacties daarop in Trouw (Link http://www.trouw.nl/tr/nl/4492/Nederland/article/detail/4043700/2015/05/30/Het-VVD-congres-in-vijf-metaforen-van-geiten-tot-spruiten.dhtml). Roemer had weer gelijk toen hij de uitspraak van Rutte dat werklozen maar eens wat sneller werk moesten zoeken "een premier onwaardig" noemde. De SP en Groen Links worden al jaren door de "grote" partijen (met D'66 als bijwagen) zoveel mogelijk klein gehouden. In de hoek gezet en doodgezwegen.
Misschien waait er op links dus wel degelijk een frisse wind. Een nieuwe lente en een nieuw geluid. Ingrijpende veranderingen gaan niet snel. Het lijkt lang of er niets gebeurt. Maar ondertussen is onze economie volop in transitie. Alleen niet door de zogenaamde "hervormingen" die EC en kabinet er door gedrukt hebben. Maar door mensen die zien dat het op belangrijke punten echt wel beter kan en zich daarvoor dan ook inzetten. Dat gaat en is al aan het gebeuren. Echte vernieuwingen zijn niet meer tegen te houden. Daar twijfel ik niet aan. De mens groeit en leert, vooral van eigen ervaring. Daardoor laat elke generatie de wereld toch wat beter achter dan die was. Na een terugval komt er herstel en gaat het weer verder omhoog. Dat is de rode draad van onze geschiedenis.
Mijn ondoofbaar optimisme (idealisme, geloof ?) wordt dus zeker niet ingegeven door de wens om het weer te krijgen zoals het vroeger was. Niet op alle punten tenminste. Verzet tegen het nieuwe zet ook alleen maar de hakken in het zand. En dat is wat de "grote" conservatieve partijen doen (maar proberen goed te praten met "newspeak", misleidend taalgebruik). Het verre verleden had (zoals we het nu zien) bovendien naast wat wit veel zwart en grijs. Het gaat erom de kansen te zien en te grijpen en oude waarden, zoals respect voor de ander (niet alleen voor politie en leraren, maar ook bijvoorbeeld voor ouderen), te doen herleven. Daarin heeft de VVD dan nog wel gelijk.
[Bijgewerkt op 1 juni 2015]
Geen opmerkingen:
Een reactie posten