Dagblad Trouw heeft bijna geen eigen mening meer. Dat mag ook eigenlijk niet worden verwacht. Want onderzoekcapaciteit is daar voor een groot deel wegbezuinigd. Dagblad Trouw is hierin zeker niet uniek en zelfs naar verhouding nog een kwalitatief goede krant. Op zijn minst een primus inter pares.
De Trouw-redacteuren bespreken een opiniestuk vooraf nog met elkaar. Onduidelijk is voor mij, of dat leidt tot hogere kwaliteit. Vooral de economische opiniestukken laten (naar de mening van nu al wel een meerderheid van economen) weinig originaliteit zien. Ook al rijzen er soms twijfels of vragen, een echt antwoord wordt niet gezocht. Persbulletins worden overgeschreven, aangevuld met wat standaardkreten, boekjeswijsheid. Vooral de lekker in de markt liggende neoliberale (Angelsaksische) dogma's blijven hardnekkig geciteerd, ook al hebben ze hun tijd al lang gehad. Voorbeeld daarvan is een artikel dat vertelt dat Nederland nu uit de crisis is (Link http://www.trouw.nl/tr/nl/4504/Economie/article/detail/3670260/2014/06/11/Nederland-is-crisisvrij-maar-de-economie-groeit-dit-jaar-niet-meer.dhtml).
Nederland is beslist nog niet uit de crisis. Onze economie kwakkelt nog in veel sectoren. De werkloosheid stijgt nog minstens een jaar. Er is armoe genoeg in ons land (alleen op een vrij hoog welvaartsniveau vergeleken met ontwikkelingslanden en gebieden in oorlog of lijdend onder economisch-politieke onrust). De middenklasse legt het loodje en de kloof tussen arm en rijk wordt (vermogens meegerekend) groter. Piketty heeft daarin gelijk.
Mijn punt is, dat de mainstream media te vaak simpelweg lijnen uit het verleden doortrekken. Alsof het verleden alles over de toekomst zou kunnen zeggen. Ook wordt teveel in vage algemeenheden gepraat. Mijn commentaar op bovengenoemd artikel was daarom:
"Merkwaardig, dit verhullend praten in simpele cijfers, m.n. totalen en gemiddelden "De" economie trekt aan. "Het" consumentenvertrouwen stijgt. Toch kwakkelt de export en gaat het nog slecht met werkgelegenheid en veel inkomens. Hoop is er alleen voor de nog werkenden op vast contract onder CAO. Belastingen en prijzen stijgen wel door, inkomens -laat staan vermogens- lang niet altijd. Laten we eens doorvragen op crisis-effecten en economie. Misschien komt dan met beter beleid echt herstel."
Zolang we niet leren achter de cijfers de mensen (vooral de anderen, voor hen die het goed hebben zijn dat meestal de financieel minder bedeelden) te zien, zal er weinig veranderen. Onze regering stuurt niet op andere factoren dan op het huishoudboekje en de 3% norm. Ze gaat nu pas wat aan de groeiende werkloosheid "doen", maar met weinig geld. Een paar honderd miljoen, druppel op de gloeiende plaat. Verder worden pensioenfondsen aangespoord hun gelden productief in ons land te beleggen. Dat geld is daarvoor niet bedoeld. Want het is geen ondernemingskapitaal, risicodragend vermogen. Dat het zo gebruikt werd was juist een belangrijke oorzaak van de crisis.
Zolang het vertrouwen in elkaar niet terug komt, komt er geen herstel. Daarvoor moet ons wel duidelijk zijn wie dat vertrouwen waard is. Wie van onze buren. Wie van de bestuurders van financiële instellingen, zorginstellingen, woningcorporaties. Wie van onze volksvertegenwoordigers. Dat vertrouwen moet eerst worden terugverdiend.
Pas als we economisch beleid voeren met oog voor de gevolgen (voor anderen, het milieu, en de wereld) zal het beter met ons gaan. Dat er vooruitgang is en dat straks (in 2015 ?) herstel komt staat vast. Europa (waaronder Nederland) is geen dood paard. Duurzaam herstel komt als we achter de cijfers weer de mensen en hun behoeften zien. Winst mag, maar niet als roofbouw. Daar ging het in mijn vak (marketing) ook om. Ook zeggen de meeste economieboekjes dat de productiefaktoren (grond, arbeid, kapitaal) behoorlijk beloond mogen worden.
Het is tijd voor een nieuwe economische ethiek. Meer in de richting van het Rijnlandse model, met zorg voor een reële (dus ook evenwichtige) beloning van ondernemer, arbeid, en kapitaal.
